Handhaving van verkeersovertredingen heeft effect op de naleving van verkeersregels. Vernieuwend onderzoek van MuConsult wijst dit uit. Voor het eerst is handhavingsdata gelegd naast wat verkeerssystemen meten. Projectleider Peter van Bekkum legt uit wat er zo bijzonder was aan het project: “Dit onderzoek is vernieuwend omdat er nog niet eerder handhavingsdata – informatie over aantallen boetes dus – naast de meetgegevens van verkeerssystemen gelegd zijn. Verkeerslichten bijvoorbeeld tellen zelf hoeveel mensen door rood rijden. Door deze aantallen te vergelijken voor periodes met en zonder handhaving konden we conclusies trekken over de invloed van handhaving. Bewezen is dat er minder door rood wordt gereden en er minder hard wordt gereden als weggebruikers een bekeuring ontvangen voor overtreding ervan.”

Handhaving werkt

Uit vragenlijst onderzoek blijkt dat ongeveer de helft van de weggebruikers hun gedrag duurzaam aanpast. Na een boete rijden minder mensen door rood. Voor het naleven van de maximumsnelheid lijken er minder intrinsieke motieven te zijn. Hierdoor is handhaving een belangrijk motief om weggebruikers toch aan de snelheidslimieten te laten houden. Peter legt uit hoe dat zit. “Als weggebruikers te hard rijden op een stuk weg waar bijvoorbeeld geen flitspalen staan, dan blijven ze te hard rijden. Kortom: wordt er niet bekeurd, dan wordt er harder gereden. Merken bestuurders dat er gecontroleerd wordt doordat ze een boete ontvangen, dan passen ze wél hun snelheid aan. Handhaving werkt dus.”

Uit het vernieuwende onderzoek is gebleken dat op alle onderzochte soorten wegen, lokaal, regionaal en snelwegen, handhaving tot lagere snelheden leidt. Op lokale wegen is de snelheidsafname met 10% het grootst. Peter van Bekkum: “Dit zou kunnen komen doordat één bestuurder die zijn snelheid aanpast wordt gevolgd door voertuigen die niet makkelijk kunnen inhalen. Die worden daardoor gedwongen om ook hun snelheid aan te passen.”

Op regionale wegen is de daling van de snelheid door het opleggen van boetes 2 tot 4%. Een mogelijke verklaring is dat snelheidsovertredingen op dit soort wegen relatief bescheiden zijn. Een kleine verlaging van de snelheid is dan al voldoende om te zorgen dat er geen overtredingen meer worden begaan. Op snelwegen is de daling met 1% het laagst. Dit effect is relatief klein, omdat auto’s elkaar op de snelweg gemakkelijk kunnen inhalen.

Meer lezen over dit onderwerp? Lees dan deze samenvatting.