Voor onze opdrachtgever Samenwerking en Innovaties in VerkeersModellen door Overheden (SIVMO) gaan we onderzoeken wat de specifieke invloed van ruimtelijke kenmerken zoals stedelijkheidsgraad en dichtheid op mobiliteitsgedrag is. Dit onderzoek heeft als doel meer inzicht te krijgen in de veranderingen in mobiliteit in relatie tot ruimtelijke trends. Daarnaast geven we een concreet advies over hoe deze inzichten in de verkeermodellen van de SIVMO-partners kunnen worden verwerkt. De resultaten worden in de zomer van 2025 verwacht.

Mobiliteit ontwikkelt zich anders in stedelijke gebieden

De mobiliteit in sterk verstedelijkte gebieden wijkt af van het landelijke gemiddelde, blijkt uit onderzoek van het KIM en MRDH. In deze gebieden groeiden de actieve mobiliteit zoals lopen en fietsen en het openbaar vervoergebruik de afgelopen jaren sterk, terwijl het autogebruik stabiliseerde of zelfs daalde. Daarentegen nam buiten de steden het autogebruik juist toe, met wisselende trends voor andere vervoerswijzen.

De verschillen zijn het grootst tussen (middel)grote steden en overige gebieden, zoals stadsranden, suburbane zones en het landelijke gebied. Eerder onderzoek toont aan dat stedelijke dichtheid en stedelijkheidsgraad een aanzienlijke invloed hebben op mobiliteit.

Nieuwe onderzoeksvragen: wat verklaart deze verschillen?

De opvallende verschillen in mobiliteitsontwikkelingen roepen aanvullende vragen op die in ons onderzoek naar ruimtelijke trends voor SIVMO aan bod komen:

• In hoeverre worden deze verschillen verklaard door ruimtelijke kenmerken, zoals stedelijke dichtheid?
• Wat is de rol van andere factoren, zoals bevolkingssamenstelling, bereikbaarheidsfactoren en beleid?
• Hoe veranderen deze factoren in de tijd?

SIVMO hoopt met dit onderzoek een beter begrip te krijgen van hoe ruimtelijke trends en mobiliteitsgedrag elkaar beïnvloeden.