Niet iedere automobilist is een ADAS ambassadeur: nog veel werk te verzetten voor veilig gebruik van rijhulpsystemen

Voor het CVS Congres 2024 schreven Rinus Haaijer en Peter van Bekkum een paper over het gebruik van ADAS. Er is nog veel werk te verzetten voor veilig gebruik van deze rijhulpsystemen.

Advanced Driver Assistance Systems (ADAS) worden steeds vaker standaard in voertuigen, mede door de Europese regelgeving die vanaf 2024 bepaalde systemen verplicht stelt. ADAS is ontworpen om de verkeersveiligheid te verhogen, maar uit onderzoek blijkt dat veel bestuurders niet precies weten welke systemen hun auto heeft, of hoe ze die goed moeten gebruiken. Dit gebrek aan kennis kan zelfs leiden tot minder verkeersveiligheid in plaats van meer.

Hoewel oudere systemen zoals parkeersensoren breed worden omarmd, zijn nieuwere technologieën zoals volautomatisch parkeren nog niet wijdverspreid. De meeste niet-verplichte systemen zullen ook nooit een volledige adoptie bereiken. Dit is een gemiste kans, want de voordelen van ADAS komen pas echt naar voren als bestuurders deze systemen begrijpen en correct gebruiken.

Ons onderzoek toont aan dat veel bestuurders niet op de hoogte zijn van de aanwezigheid of de juiste werking van ADAS in hun voertuig. Dit wordt versterkt door inconsistenties in benamingen en functies tussen verschillende automerken. Bestuurders schakelen de systemen vaak uit, worden afgeleid door hun werking, of gebruiken ze niet goed, wat kan resulteren in onveilige situaties. De belangrijkste lacunes in de kennis en het gebruik van ADAS zijn:

1. Aanwezigheids-gap: veel bestuurders weten niet welke ADAS-systemen in hun voertuig aanwezig zijn. Een centrale registratie van systemen kan dit verbeteren.
2. Gebruiks-gap: bestuurders maken niet altijd optimaal gebruik van ADAS, of zetten de systemen zelfs uit. Betere voorlichting en training kunnen dit terugdringen.
3. Tevredenheids-gap: ontevredenheid over ADAS komt vaak door fouten of afleidingen tijdens het rijden. Verbetering van de functionaliteit en de interface is nodig om dit op te lossen.
4. Kennis-gap: bestuurders hebben onvoldoende kennis over hoe ADAS presteert onder verschillende omstandigheden, zoals slecht weer of wegwerkzaamheden. Educatieve campagnes kunnen hier verlichting bieden.
5. Veilig gebruik-gap: er is een verschil tussen theoretische kennis en het daadwerkelijk veilig gebruiken van ADAS. Onderzoek en gegevens van bijvoorbeeld verzekeringsmaatschappijen kunnen helpen deze kloof te dichten.

Om de volledige potentie van ADAS te benutten, is samenwerking nodig tussen de overheid, autoproducenten, verkopers, verzekeringsmaatschappijen en autobezitters. Alleen door betere voorlichting en het verhogen van de kennis kunnen we ervoor zorgen dat ADAS echt bijdraagt aan meer verkeersveiligheid.