MaaS-waardige OV-concessies
Context
Mobility as a Service kan van grote invloed gaan zijn op openbaar vervoer concessies. Concessieverleners willen hierop voorbereid zijn. Daarom willen zij weten hoe hun concessies “MaaS-waardig” ingericht kunnen worden en met heldere, uniforme eisen de ontwikkeling van MaaS vanuit de OV-concessies faciliteren. Met de eisen die concessieverleners aan concessiehouders stellen, kunnen concessieverleners een constructieve invloed uitoefenen op de verdere ontwikkeling van MaaS, ook wanneer alle technische en organisatorische voorwaarden nog niet zijn ingevuld.
Wat het opstellen van eisen rondom MaaS ingewikkeld maakt, is het feit dat de ontwikkeling van MaaS – en MaaS-waardige OV-concessies – nog in de kinderschoenen staat. Bepaalde diensten en technische voorwaarden die nodig zijn voor MaaS zijn op dit moment nog niet beschikbaar. Ook is onduidelijk hoe de markt van (aanbieders van) mobiliteitsdiensten en MaaS-diensten geordend gaat worden. Met aandacht voor deze complexiteit is er een notitie opgesteld. Deze is nadrukkelijk dynamisch; de bestekseisen uit de notitie moeten regelmatig worden bijgewerkt op basis van de meest recente ontwikkelingen.
Werkwijze
Op basis van gesprekken met concessieverleners, concessiehouders, MaaS- en mobiliteitsaanbieders en literatuuronderzoek, stelde MuConsult in opdracht van kennisplatform CROW de notitie ‘MaaS-waardige bestekseisen’ op. Dit gebeurde in samenwerking met Significant en Bizaline. De eisen in de notitie zijn een startpunt. Er is nog veel onzeker over de manier waarop MaaS zich gaat manifesteren en de gevolgen die de ontwikkeling gaat hebben, bijvoorbeeld voor de kostendekkingsgraad en betaalbaarheid van het OV. De notitie biedt daarom op een aantal punten expliciet ruimte voor het regelmatig periodiek herzien van de eisen en/of gerelateerde zaken zoals de subsidieverstrekking en het Tarievenhuis. De ontwikkeling van MaaS is een levend proces, zeker de komende jaren. Om dat proces in goede banen te leiden, wordt van concessieverleners en concessiehouders een zekere mate van flexibiliteit gevraagd.
Resultaat
De notitie bevat een set van eisen die concessieverleners kunnen stellen aan concessiehouders om te komen tot MaaS-waardige OV-concessies waarin onderstaande zaken zijn geborgd:
- Reizigers kunnen vervoerbewijzen voor (multimodale reizen inclusief) het OV aanschaffen via MaaS-dienstverleners dankzij een API-koppeling of uitwisselingslaag. Met deze vervoerbewijzen kunnen zij toegang krijgen tot voertuigen en vervoersdiensten van concessiehouders;
- De verkoopvoorwaarden die concessiehouders in dit verband aan MaaS-dienstverleners stellen zijn (1) transparant, (2) non-discriminerend en (3) concurrerend;
- Overheden hebben toegang tot mobiliteitsdata voor hun beleidsvorming.