Niet-reizigersonderzoek Provincie Zuid-Holland
Context
In het Beleidskader Sociale Veiligheid in het OV van de provincie Zuid-Holland wordt sociale veiligheid als essentieel voor goed openbaar vervoer beschouwd. Het bepaalt in belangrijke mate of reizigers ervoor kiezen om met het ov te reizen of niet. Uit onderzoek naar wat reizigers beïnvloedt, blijkt dat veiligheid naast betrouwbaarheid de basis is voor reizigers om te kiezen voor het openbaar vervoer.
Dit lijkt in de provincie Zuid-Holland goed te gaan: Reizigers geven in de OV Klantenbarometer jaarlijks hoge cijfers voor het gevoel van veiligheid in de concessies van de provincie Zuid-Holland. Het is fijn dat de reizigers zich veilig voelen op de halte en in het voertuig. Zeker omdat uit de OV klantwensenpiramide (die inzicht geeft welke onderdelen de keuzes van reizigers beïnvloeden) blijkt dat betrouwbaarheid en veiligheid de grootste dissatisfiers voor reizigers zijn. Met andere woorden: veiligheid is van grote invloed op de keuze om wel of niet met de reis met het openbaar vervoer te maken.
De klantwensenpiramide is – net als de OV klantenbarometer – gericht op reizigers die al gebruik maken van het ov en sturingsinformatie is voornamelijk gebaseerd op ov-reizigers. Terwijl het – met het oog op het laten groeien van het ov – juist interessant en van belang is om te onderzoeken welke aspecten voor niet-ov-reizigers de meeste invloed hebben.
Provincie Zuid-Holland wil meer sturingsinformatie krijgen over het gedrag van (potentiële) reizigers die nu nog geen gebruik maken van het openbaar vervoer. Welke rol speelt sociale veiligheid bij hun keuze om niet van het ov gebruik te maken? Over de wensen van reizigers die (nog) geen gebruik maken van het ov, is beperkt informatie beschikbaar. De provincie Zuid- Holland heeft MuConsult daarom opdracht gegeven om te onderzoeken in welke mate sociale veiligheid van invloed is op de keuze van potentiële reizigers om te kiezen voor het ov.
Werkwijze
In dit onderzoek onderzochten we of sociale veiligheid voor niet-reizigers ook een belangrijke dissatisfier is. De rapportage geeft inzichten en sturingsinformatie om te kijken op welke wijze we meer reizigers kunnen verleiden om gebruik te maken van het openbaar vervoer. In het onderzoek haalden we middels enquêtes data op, waarbij we onderscheid maakten tussen de niet-ov-reizigers (doelgroep), incidentele en frequente ov-reizigers (controlegroepen). Om een realistisch en goed beeld te geven kijken we in het onderzoek niet alleen naar de mate van veiligheid in het openbaar vervoer. We vergelijken het met het algemene gevoel van veiligheid dat wordt ervaren.
Resultaat
Beeld niet-ov-reizigers over veiligheid in het ov is negatiever
Kijkend naar veiligheidsperceptie in situaties in en rond het ov is zichtbaar dat er verschillen zijn tussen de drie groepen. Frequente ov-reizigers voelen zich over het algemeen in iedere modaliteit of in elke situatie veiliger. Hierna komen de incidentele reizigers. Niet-ov-reizigers voelen zich het minst veilig in het ov. Met andere woorden: het beeld van veiligheid in het ov is negatiever onder niet-reizigers dan onder frequente reizigers.
Veiligheid is geen kritische factor in de keuze voor ov
De veiligheidsperceptie van niet-ov-reizigers op het openbaar vervoer is negatiever dan die van de reizigers die er wel gebruik van maken. Zo blijkt uit de analyses dat hoe vaker reizigers gebruik
maken van het openbaar vervoer, hoe positiever ze de veiligheid Beoordelen. Om veiligheidsperceptie onder niet-ov-reizigers te verbeteren lijkt het dus nuttig om de daadwerkelijke veiligheid meer onder de aandacht te brengen en niet alleen te communiceren over de controles of incidenten.
De conclusie van het niet-reizigers onderzoek Zuid-Holland is dat (sociale) veiligheid onder niet-reizigers negatiever is dan onder frequente reizigers. Daarmee wordt het beeld van het ov beïnvloed. Echter, het is geen kritische factor in de keuze om wel of niet meer met het openbaar vervoer te reizen. Om meer inzichten te krijgen in de beweegredenen om vaker met het ov te reizen en niet-reizigers te verleiden om vaker van het ov gebruik te maken, is breder en verdiepend onderzoek noodzakelijk. Hierbij is het van belang om ook te kijken naar aspecten als aanbod, betaalbaarheid, comfort en de wijze waarop het imago kan worden verbeterd.