Onderwijsaanpak
Context
Goede bereikbaarheid is belangrijk, iedereen wil immers veilig, comfortabel en op tijd op zijn of haar bestemming arriveren. Naast maatregelen op het gebied van infrastructuur en OV-capaciteit kan gedragsverandering ook een mogelijkheid zijn om de bereikbaarheid te verbeteren. Dit wordt onder andere gedaan met de zogenoemde Onderwijsaanpak. Het doel van de Onderwijsaanpak is vaak om meer efficiëntie te creëren in het OV. Vaak wordt hierbij de zogenoemde ‘hyperspits’ als aanleiding genoemd: een korte periode in de ochtend- of avondspits waarbij er significant meer reizigers zijn dan er capaciteit in het OV is. Met als gevolg dat mensen erg dicht op elkaar moeten staan en soms zelfs niet meer mee kunnen.
Waarom richten op studenten?
Onderwijsinstellingen bevinden zich vrijwel altijd op een locatie waar veel voorzieningen zijn: de universiteit, hogeschool, een MBO, en een (academisch) ziekenhuis, etc. Dit betekent ook dat werknemers, bezoekers, inwoners en studenten gebruik maken van dezelfde bussen, fietsroutes en wegen om naar dit gebied te reizen. Met als resultaat een dagelijkse stroom mensen die vooral tijdens de ochtendspits zorgen voor een piekbelasting (de hyperspits). Doordat het aantal studenten de laatste jaren toeneemt, wordt de studentenstroom tijdens de ochtendspits ook groter. Tegelijkertijd zorgt het groeiend studentenaantal voor een tekort aan onderwijsruimtes. Ook hebben studenten moeite om ’s ochtends ICT faciliteiten te bemachtigen door de drukte. De onderwijsaanpak probeert de individuele problematiek van onderwijsinstellingen, vervoerders en overheden te bundelen en integraal oplossingsrichtingen te bedenken ten behoeve van de bereikbaarheid, leefbaarheid en veiligheid.
Werkwijze
MuConsult hanteert een methode waarbij samenwerking met stakeholders en maatwerk voorop staat. Niet ieder gebied, noch elke student is immers hetzelfde. Deze aanpak is door ons toegepast in o.a. Nijmegen Heyendaal, Hilversum Sportpark, Utrecht Science Park en Maastricht Randwyck. Op basis van beschikbare data en in gesprek met belanghebbenden gaan we op zoek naar de cliché ‘win-win’ situatie. Onze werkwijze heeft een aantal onderdelen:
- Pre verkenning: Samen het gebied en het gedrag in kaart brengen, op basis van beschikbare data
- Kansenanalyse: Welke oplossingsrichtingen kunnen we bedenken die relevant zijn voor de regio én haalbaar.
- Inschatting effect: Wat levert een afgestemd pakket aan maatregelen mogelijk op qua spreiding van de spits en bezetting in het OV?
- Implementatie: Ondersteuning bij invoering van maatregelen en aanvullende vragen die tijdens de invoering opkomen.
- Evaluatie: Achteraf meten hoe het gesteld is met de bereikbaarheid in het algemeen en de hyperspits in het bijzonder.
In alle fasen van de onderwijsaanpak zijn de relevante stakeholders betrokken.
De oplossingsrichtingen halen wij uit de richtingen van de Taskforce Slim Studeren Slim Roosteren en bewezen effectieve maatregelen uit andere regio’s.
Resultaat
MuConsult heeft voor Nijmegen Heijendaal het hele proces van de onderwijsaanpak mogen uitvoeren. Het resultaat mag er zijn! De onderwijsinstellingen van de campus hebben hun roostertijden gecoördineerd aangepast, om zo de hyperspits te spreiden. Op het drukste kwartier heeft de maatregel geleid tot een reductie van 14% bij de NS. Bij Arriva is de drukte in dat kwartier zelfs met 41% afgenomen. De spits houdt wel iets langer aan. In plaats van één hyperspits zijn er nu twee kleinere spitsen die een langere tijd duren. Het aantal reizigers is dus niet afgenomen, maar door het anders roosteren reizen ze niet meer allemaal op hetzelfde moment. De afname is bij Arriva een stuk hoger dan bij NS, maar er reizen meer studenten met NS dan met Arriva, waardoor het gemiddelde effect voor de trein op -22% uitkomt en voor de bus, via vervoerder Breng, op -10%.
foto: Radboud Universiteit